Geweldloze communicatie

geweldloze communicatieLees hoe geweldloze communicatie werkt. Mijn dochter komt thuis en gooit haar jas in de keuken op de grond. Als ik de jas zie, vraag ik haar of ze de jas wil opruimen. Ze zegt: “Ja-ha, zometeen”. Na een uur ligt de jas er nog. “Ruim je jas nu op!”. Hierdoor zet ze haar hakken in het zand. Dit had ik beter anders kunnen aanpakken. Ineens herinner ik me weer het boek, wat ik jaren geleden heb gelezen, over geweldloze communicatie van Marshall Rosenveld. Tijd om dit weer te lezen.

Je geduld op de proef

>Iedereen maakt wel eens situaties mee, die ons geduld op de proef stellen. Niet alleen thuis, maar ook op het werk. Je wacht op de cijfers van een collega en hebt er al drie keer vriendelijk naar gevraagd. Doordat deze collega de cijfers niet op tijd aanlevert, kom jij in tijdnood. Als de cijfers dan eindelijk worden aangeleverd, zeg je wellicht op geïrriteerde toon: ‘Je bent weer te laat met de cijfers!’. Maar wat zijn de gevolgen van een dergelijke opmerking? De kans is groot dat de collega zich gaat verdedigen: ‘Ja maar, het is druk op de afdeling’ of in de  tegenaanval gaat: ‘Jij wilt de cijfers altijd meteen hebben, je weet niet hoeveel tijd dit kost”. Hoe dan ook, de toon voor het gesprek is gezet, thuis of op het werk. De kans dat je kind, in mijn geval mijn dochter, of je collega met plezier iets voor je doet, is waarschijnlijk voorlopig verkeken.

Het zal lastig zijn om op positieve wijze met elkaar te praten, de relatie te herstellen en samen tot een oplossing te komen. Wat hier (en in alle situaties) kan helpen is geweldloze communicatie.

Lees verder hoe geweldloze communicatie werkt en hoe je collega voortaan wel op tijd de cijfers aanlevert en hoe ik mijn dochter haar jas in de hal laat ophangen.

De ander veroordelen

Wat gaat er mis? In onze communicatie veroordelen we elkaar voortdurend, “Je ruimt ook nooit je jas op”, ’je bent weer te laat’, ‘je luistert niet’, ‘zeur toch niet zo’, “je doet het niet goed”, “je bent een pietje precies”.

We denken en communiceren dan vanuit wat er naar ons idee mankeert aan het gedrag van de ander. Dus wat doet de ander fout, geoordeeld volgens jouw normen en waarden. Een voorbeeld hiervan is: mijn collega houdt zich meer met details bezig dan ik, dan is hij ‘een pietje precies en een uitslover’. Als ik me meer met details bezig houd dan hij, dan is hij opeens ‘slordig en onnauwkeurig’.

In het dagelijkse leven leidt deze manier van communiceren tot irritatie en weerstand. Hierdoor creëren we afstand in plaats van werkelijk contact met elkaar te  maken. En van werkelijk contact word je gelukkig.

Geweldloos communicatie begint bij jezelf

De oplossing is te zoeken naar waar jouw behoefte ligt en het bewust worden van jouw oordelen. Waarom wil ik eigenlijk dat mijn dochter haar jas opruimt? Waarom moet die collega vandaag de cijfers aanleveren? Wanneer veroordeel ik de ander?

Geweldloos communicatie, verbindend met elkaar praten

Geweldloze communicatie moedigt ons aan ons te richten op wat wij en de ander waarnemen, hoe we ons voelen, wat onze onderliggende behoeften zijn en wat ieder van ons graag zou willen. Hieronder staan de elementen uitgelegd.

1. Waarneming zonder oordeel. In de waarneming neem je waar wat je hoort of ziet zonder interpretaties en oordelen. Geweldloos is ”Je zit onderuitgezakt op de bank en reageert niet op mijn verhaal.” in plaats van ”Je begrijpt me niet en je luistert niet naar me” of “Je jas ligt in de keuken” in plaats van “je bent een sloddervos”.
2. Gevoel. Na je waarneming ga je naar je gevoel in plaats van een verhaal ervan te maken of gedachten te vormen over wat de ander doet. Geweldloos is ”Ik voel me alleen” in plaats van ”Ik voel dat jij geen verantwoordelijkheid op je neemt”. Dit laatste is interpretatie van iemands gedrag.
3. Behoefte. Gevoelens worden veroorzaakt door behoeften. Positieve of negatieve gevoelens hangen samen met of je behoefte van dat moment wordt ingevuld. Belangrijk is dat je eigen behoefte de oorzaak is van je gevoel en niet het gedrag van de ander. Geweldloos is ”Ik voel me geïrriteerd omdat ik behoefte heb aan jouw ondersteuning” in plaats van “Ik voel me geïrriteerd omdat jij de afwas niet hebt gedaan.”
4. Verzoek. Een verzoek is een bewust en nauwkeurig positief geformuleerde boodschap aan de ander. Je geeft aan wat je wilt in plaats van wat je niet wilt. Als je een verzoek doet, sta je per definitie open voor een ‘Nee’. Dit is een aanknopingspunt voor verdere dialoog. Geweldloos is “Zou je je jas in de hal willen ophangen?” in plaats van ”Nu moet ik alweer jouw jas op ruimen?”.

Belangrijk bij geweldloze communicatie is ook werkelijk luisteren (zonder oordeel) naar de ander. Wat is de behoefte van de ander en vraag daar naar. Vaak horen we datgene wat we verwachten te zullen horen. En we reageren dus ook op datgene wat we denken te horen.

Hoe zeg je iets op een geweldloze manier?

Een boodschap geweldloos communiceren bestaat uit deze 4 elementen. Dus:
1. Als ik zie … / hoor … / me bedenk  dat … (waarneming)
2. Dan voel ik me …. (gevoel)
3. Omdat ik behoefte heb aan… / ik zou willen dat … / ik verlang naar … (behoefte)
4. Is het mogelijk om …? / ben je bereid om…? / zou je alsjeblieft …? (verzoek)

Dus tegen mijn dochter zeg ik nu:
Ik zie dat je jas in de keuken ligt, dan voel ik mij geërgerd. Ik wil graag een opgeruimd huis. Zou je alsjeblieft je jas in de hal willen ophangen?

Tips voor geweldloze communicatie

Hier nog meer tips van woorden die je vooral niet moet gebruiken bij geweldloze communicatie. Vermijd:

  • oordelen: goed, slecht, normaal , niet normaal
  • moeten, je moet
  • je bent …
  • vergelijkende oordelen zoals oneerlijk, lui, arrogant, afstandelijk, ongevoelig, veeleisend
  • altijd, nooit, de hele tijd, telkens, vaak, regelmatig, zelden

Word je bewust van datgene waar jij behoefte aan hebt en uit je verlangens als verzoeken.

Meer lezen?
Mijn dochter hangt haar jas nu op in de hal als ik het vraag. Bij mij thuis werkt het. Ik ben benieuwd wat er verandert als jij geweldloos communiceert? Levert je collega de cijfers op tijd aan? Maak je nieuwe afspraken over het aanleveren van de cijfers? Wat levert het jou op? Meer over geweldloze communicatie lees je in het boek: “Geweldloze communicatie” van Marshall Rosenberg.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

* Copy This Password *

* Type Or Paste Password Here *

8.543 Spam Comments Blocked so far by Spam Free Wordpress

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>