Al je gedrag wordt gestuurd door je emoties en de achterliggende behoeften. Naast fysieke behoefte, zoals behoefte aan onderdak, voeding en slaap, heeft de mens volgens de theorie van Anthony Robbins zes emotionele basisbehoeften. De hele dag ben je bezig om deze basisbehoefte in te vullen. Basisbehoeften kun je tijdelijk vervullen, maar vrijwel onmiddellijk daarna ervaar je opnieuw een behoefte. Als een of meer basisbehoeften niet kunnen worden ingevuld, dan ervaren we spanning en onbalans in ons systeem. Als je inzicht hebt over deze basisbehoefte, kun je er achter komen waarom je doet wat je doet en waarom.
Hoe sterk je een bepaalde behoefte wil invullen en op welke manier (welk gedrag), is voor iedereen verschillend. Dit is afhankelijk van je waarden en normen, overtuigingen, strategieën en verlangens. Ook is dit afhankelijk van wat je in het verleden hebt ervaren.
Destructief gedrag
Soms gebruik je (onbewust) destructief gedrag of negatieve gedachten om een basisbehoefte te vervullen. Het invullen van een basisbehoefte wordt destructief doordat je een manier of strategie hebt ontwikkeld om de behoefte in te vullen door:
- bij de pakken neer te gaan zitten (bevriezen),
- het te vermijden (vluchten) of
- door overcompensatie (vechten).
Al een paar dagen lang kun je moeilijk in slaap komen. Voordat je naar bed gaat heb je al de overtuiging dat je vast weer niet in slaap kan komen. Je gaat maar laat naar bed (vermijden), want je hebt de overtuiging dat je vandaag ook vast niet kunt slapen. Destructief gedrag is ook bijvoorbeeld dat je alcohol, drugs of sigaretten gebruikt als jouw manier om je ontspannen te voelen. Je gaat denken, voelen en je gedragen naar de overtuiging die je hebt.
Waarom ga je destructief gedrag vertonen in plaats van lief te zijn voor jezelf? Destructief gedrag is een manier om met gevoelens om te gaan die je wilt vermijden (angst, schuld, schaamte). In het verleden leek het gedrag gewerkt te hebben om deze gevoelens te vermijden. En vaak ben je je niet bewust van je eigen destructieve gedrag. Het is gewoonte geworden.
Zes basisbehoeften
De zes basisbehoeften die ons gedrag bepalen zijn:
- veiligheid/ zekerheid
- variatie
- belangrijk of waardevol zijn
- liefde en verbondenheid
- groei
- bijdrage leveren
1. basisbehoefte veiligheid/ zekerheid
De eerste basisbehoefte is de behoefte aan veiligheid, voorspelbaarheid en zekerheid. Aan het gevoel voor zekerheid om je goed te voelen. In (vriendschappelijke) relaties betekent dit bijvoorbeeld dat je kunt vertrouwen op de ander. Je hebt veel behoefte aan veiligheid als je vroeger te weinig veiligheid hebt ervaren. Als je behoefte aan zekerheid en veiligheid is vervuld, zul je gemakkelijker uit je comfortzone komen en nieuwe dingen gaan doen en ontdekken. En dat is een belangrijke factor voor het hebben van succes.
Om jezelf veilig te voelen, heb je structuur nodig en doe je dingen volgens een vast patroon. Maar als je bijvoorbeeld gaat overcompenseren kan dit ertoe leiden, dat je te veel alles wilt beheersen en controleren (controlfreak).
Wat doe jij om je weer goed te voelen als het spannend wordt in je leven?
2. basisbehoefte variatie
Allemaal hebben we een zekere mate van behoefte aan veiligheid en voorspelbaarheid. Maar iedere dag precies weten wat er straks en morgen en overmorgen gaat gebeuren vinden we ook weer niet fijn. Het moet ook weer niet te voorspelbaar worden. Als je je veilig voelt, dan is de volgende behoefte de behoefte aan onzekerheid, aan variatie en aan uitdagingen. Je lichaam, je gevoel en je geest heeft dit nodig. Met teveel zekerheden vervelen wij ons. Je wilt ook niet elke dag je favoriete voedsel eten. Op een gegeven moment wil je toch iets anders.
Het invullen van je behoefte aan afwisseling kan heel verschillend. De een vindt het in een film, de ander in de achtbaan of bungeejumping. En niet te vergeten een belangrijke bron van onzekerheid: problemen. Als het niet gaat zoals je wilt of vindt dat het moet gaan, ervaar je meestal ook een flinke mate van onzekerheid.Dit kan ook een verslaving zijn om steeds weer een nieuwe kick te willen beleven. Dit is een vorm van overcompenseren. Of sommige mensen kiezen alcohol om een verandering in hun toestand te ervaren.
Wat doe jij om je leven afwisselend te houden?
3. basisbehoefte belangrijk of waardevol zijn
De derde basisbehoefte is de behoefte om belangrijk of waardevol te zijn;je gezien, gehoord en erkend te voelen.
Al je kind bent, wil je waardevol gevonden worden door je ouders. Dat deed je bijvoorbeeld door slim te zijn, door grapjes te maken, of door gehoorzaam te zijn. Net wat werkt om de aandacht te krijgen. Deze behoefte gaat nooit voorbij. Allemaal willen we bijzonder gevonden worden.
Om te “meten” hoe belangrijk je je zelf voelt, ga je jezelf vergelijken met anderen. Hierdoor kun je gaan geloven dat je beter bent dan een ander en bijvoorbeeld denken: “Laat mij het maar doen, ik kan het het beste”. Door jezelf te vergelijken, kun je jezelf ook naar bedenden halen en een laag zelfbeeld ontwikkelen of de overtuiging krijgen,dat je een bepaald iets niet kan.
Hoe zorg jij ervoor om je belangrijk te voelen?
4. basisbehoefte liefde en verbondenheid
We hebben allemaal de behoefte aan liefde en verbondenheid met jezelf en met anderen. Je geliefd voelen is nodig om te kunnen overleven. We willen weten dat je er mag zijn en erbij hoort.
En ook hier geldt dat iedereen een eigen manier heeft om liefde te kunnen voelen, erkennen en waarderen en zijn eigen manier om liefde te geven en te ontvangen. Dit komt voort uit jouw waarden, normen, overtuigingen en gedachten.
Sommige mensen worden ziek om zich verbonden en geliefd te voelen. Alle gedragingen om tot een bepaalde groep te willen horen, komt ook voort uit de behoefte om je verbonden te voelen. Of je wilt veel aandacht om “liefde” te krijgen van een ander.
Wanneer voelde jij dat er echt van je werd gehouden?
5. basisbehoefte groei
Wat mensen ook nodig hebben is groei, leren en jezelf verbeteren. Groei geeft je emotie, motivatie en enthousiasme. Van binnen sterf je wanneer je niet kan groeien of als de groei stagneert. We moeten continu emotioneel, intellectueel en spiritueel blijven groeien.
Wanneer je behoefte om te groeien (tijdelijk) niet wordt ingevuld, word je apathisch of onverschillig. Je motivatie en enthousiasme verdwijnen (tijdelijk). Als je ergens je motivatie voor verliest, kun je gaan onderzoeken of je groei gestopt is. Sommige mensen ondernemen geen actie, uit angst voor groei. Dit vermijden is destructief gedrag.
Wat doe jij om jezelf te ontwikkelen of te groeien?
6. basisbehoefte bijdrage leveren
De laatste basisbehoefte is de behoefte om bij te dragen aan het grotere geheel, te geven aan anderen en te delen.
Als je kunt geven aan anderen, kun je ook alle andere basisbehoeften invullen. Als je geeft aan anderen, dan heb je de zekerheid dat je in staat bent om bij te dragen en dat jezelf voldoende hebt. Je hebt de afwisseling in het aantal en soort dingen om het geven. Je voelt je belangrijk omdat je bijdraagt aan het geheel. Je voelt je verbonden omdat er een spirituele verbinding zit in het helpen van andere mensen. En je voelt groei omdat geven je vraagt om aan jouw eigen behoeftes voorbij te gaan.
Wanneer je dus goed je eigen behoeftes kunt vervullen, kun je ook delen met anderen en daarmee het geheel en jezelf dienen.
Wat kun je geven aan anderen?
Basisbehoefte verlangen van een ander
En als je deze zes basisbehoeften wil vervullen, wil je vaak dat iemand anders jou dit geeft. Dus als jij je gewaardeerd wil voelen, moet een ander zeggen: wat doe je dat goed. Hiermee stel jij jezelf altijd afhankelijk op van een ander.
Waarbij kan ik je helpen?
Vaak ben je je niet bewust wat de motivatie voor een bepaald gedrag is. Je kunt alleen van je destructieve gedrag af als je de achterliggende behoefte doorziet en je niet constructieve overtuigingen en patronen los durft te laten. Dit alles begint met bewustzijn – je moet je bewust worden waarom je doet wat je doet, zodat je een nieuw patroon kunt vinden wat leidt tot jouw persoonlijke groei en zelfverwezenlijking!
Ik dien het geheel door anderen te helpen gelukkig te worden door oude destructieve patronen en gedachten te doorbreken. Ik kan ook jou helpen groeien en gelukkig te zijn. Samen kijken we welke oude patronen, overtuigingen en gedachten je hebt om een bepaalde behoefte in te vullen. Welke manieren en gedragingen zijn constructief en welke niet. Wil je ook groeien en jezelf beter leren kennen? Maak dan een afspraak met mij.
Mijn motto is: het diepste geheim van gelukkig zijn, is het goed hebben met jezelf. En je hebt het goed met jezelf wanneer jij je basisbehoefte evenwichtig invult.